του Θανάση Περδικάρη
Θέλω με τη σειρά μου να σας καλωσορίσω στη σημερινή εκδήλωση για ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον θέμα που προφανώς, δεν εξαντλείται σε μια μόνο συζήτηση. Μιλώντας εκ μέρους του Δήμου και του Πνευματικού Κέντρου, φιλοδοξία μας είναι αυτή τη συνάντηση να γίνει η αρχή για μια συστηματική συζήτηση γύρω από τον τομέα της κοινωνικής αλληλεγγύης, ο οποίος έχει πια καταλάβει σημαντική θέση στο δημόσιο διάλογο. Στόχος μας ήταν και είναι να έρθουμε σε επαφή με θεωρητικές επεξεργασίες, προβληματισμούς και εμπειρίες ώστε να αξιοποιήσουμε τη συσσωρευμένη γνώση και να την προσαρμόσουμε στις ξεχωριστές ανάγκες που έχει ο δικός μας τόπος.
Περνώντας στη Λευκάδα και στο κομμάτι που αφορά τη δική μου εισήγηση, πρέπει να πω ότι είμαστε μάλλον μακριά από το να ισχυριστούμε ότι υπάρχει ένα οργανωμένο δίκτυο δομών κοινωνικής αλληλεγγύης. Υπάρχουν βεβαίως πρωτοβουλίες που λειτουργούν στη βάση της προσφοράς και της αλληλεγγύης, χωρίς τη λογική του κέρδους, αρκετές από τις οποίες στήθηκαν στα χρόνια της κρίσης ως απάντηση στα αδιέξοδα που δημιούργησε η πολιτική των γενικευμένων περικοπών και της λιτότητας.
Ωστόσο, η Λευκάδα δεν είναι ένα μεγάλο αστικό κέντρο και οι επιπτώσεις της κρίσης και των μνημονίων δεν είχαν από την αρχή την ένταση που συναντά κανείς στην Αθήνα και τις μεγάλες πόλεις. Έτσι εξηγείται νομίζω και το γιατί δεν ήταν πιο άμεση η ανάδυση ανάλογων δομών. Παρά τα δεδομένα προβλήματα, την απομείωση του εισοδήματος και τις υπό κατάρρευση δημόσιες δομές υγείας-πρόνοιας, εξακολουθούμε να μην είμαστε ένας Δήμος σε ανθρωπιστική κρίση. Όχι ότι δεν υπάρχουν ανάγκες, όχι ότι δεν υπάρχουν αδύναμοι συμπολίτες μας που ζουν σε πολύ δύσκολες συνθήκες. Δεν ωραιοποιώ την κατάσταση, αλλά δεν θέλω και να υπερβάλω γιατί η συζήτηση πρέπει να γίνεται στη βάση της πραγματικότητας. Συγκεκριμένα λοιπόν για τις δομές στη Λευκάδα:
Κοινωνικό Παντοπωλείο Δήμου Λευκάδας
Το Δημοτικό Κοινωνικό Παντοπωλείο άρχισε να λειτουργεί τον Ιανουάριο του 2013, υπαγόμενο στο Τμήμα Κοινωνικής Προστασίας Παιδείας και Πολιτισμού του Δήμου Λευκάδας. Στο πλαίσιο λειτουργίας του προβλέπεται να διανέμει σε οικονομικά αδύναμους συμπολίτες μας και βάσει προκαθορισμένων κριτηρίων, είδη προερχόμενα κυρίως από δωρεές – χορηγίες και από προμήθειες μέσω του δημοτικού προϋπολογισμού.
Με την έναρξη λειτουργίας του (Ιανουάριος του 2013) το κοινωνικό παντοπωλείο, εξυπηρετούσε 45 οικογένειες – ωφελούμενους. Στο τέλος του περασμένου Ιουνίου ο συνολικός αριθμός των ωφελούμενων οικογενειών έφτασε τις 308.
Στο 1ο εξάμηνο του 2015 διατέθηκαν συνολικά 1.222 πακέτα προερχόμενα από δωρεές – χορηγίες και από προμήθεια ειδών μέσω του Δημοτικού προϋπολογισμού.
Επίσης εξυπηρετήθηκαν περιστασιακά προκειμένου να αντιμετωπιστούν έκτακτες ανάγκες και μετά από κοινωνική έρευνα, 100 περίπου οικογένειες με μικρά παιδιά, μοναχικά άτομα, πολύτεκνοι και οικογένειες με αυξημένα προβλήματα διαβίωσης.
Η συγκεκριμένη δομή συμμετέχει σε δράσεις και υλοποιεί προγράμματα. Αυτή την περίοδο είναι εταίρος στην Κοινωνική Σύμπραξη «ΙΟΝΙΑ ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ» που υλοποιείται στην Περιφέρεια Ιόνιων Νησιών, χρηματοδοτούμενο από το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας Απόρων (ΤΕΒΑ)
Το Κοινωνικό Παντοπωλείο λειτουργεί υπό την εποπτεία διαπαραταξιακής επιτροπής του Δημοτικού Συμβουλίου με την συμμετοχή κοινωνικής λειτουργού του Τμήματος. Σημαντική συμμετοχή και προσφορά έχει το προσωπικό της δομής «Βοήθεια Στο Σπίτι» σχετικά με την συγκέντρωση, ταξινόμηση και διανομή των ειδών σε όλο το νησί της Λευκάδας, σε Καστό και Κάλαμο. Από τα τέλη του 2014 συνδράμουν το έργο του και εθελοντές με μοναδικό κριτήριο την ανθρωπιά και την αλληλεγγύη, αποδεικνύοντας ότι υπάρχει έμψυχο υλικό για πολιτικές και δράσεις που θα υπηρετούν την δοκιμαζόμενη κοινωνία. Αυτή τη διάθεση για συμμετοχή και προσφορά έμπρακτης αλληλεγγύης οφείλουμε να ενισχύσουμε ως πολίτες αλλά κυρίως ως Δήμος.
Όλοι οι εμπλεκόμενοι στη διαδικασία, με διακριτικότητα και σεβασμό στην αξιοπρέπεια των ωφελούμενων, με κριτήρια και διαφάνεια προσπαθούν να στηρίξουν αδύναμους συμπολίτες μας, στην προσπάθεια αντιμετώπισης της επεκτεινόμενης φτώχειας, έχοντας αρωγό την κοινωνική ευαισθησία και την συνεχή ανταπόκριση ιδιωτών, επιχειρήσεων, συλλόγων-σωματείων, σχολείων, ΜΜΕ-Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, ομάδων πολιτών, κλπ.
Ως ιδιαίτερη θετική περίπτωση αναφέρουμε την κοινωνική δομή ΚΔΑΠ- ΜΕΑ που υπάγεται στην κοινωφελή δημοτική επιχείρηση ΔΕΠΟΚΑΛ και την οποία συνδράμει στη λειτουργία της ένα άτυπο δίκτυο εθελοντών μέσω συνεργασιών και υλοποίησης δράσεων.
Υπό τη σκέπη της ΕΛΜΕ Λευκάδας λειτουργεί από το 2012 κοινωνικό φροντιστήριο προσφέροντας ενισχυτική διδασκαλία από εθελοντές-καθηγητές σε μαθητές Β΄θμιας εκπαίδευσης. Η ανταπόκριση μαθητών και φροντιστών είναι θετική και σημαντικά τα αποτελέσματα.
Υφίσταται το Δίκτυο Στήριξης Μαθητών-Παιδεία και Πολιτισμός που προσφέρει ενισχυτική διδασκαλία κυρίως σε επίπεδο πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Επίσης μουσική (θεωρία, πνευστά, χορωδία) και αγγλική γλώσσα.
Επίσης δραστηριοποιείται στη Λευκάδα και στον τομέα της ψυχικής υγείας το ΚΕΚΟΙΨΥ. Πολύ μεγάλη η προσφορά των γιατρών-εθελοντών, που μετακινούνται από Πάτρα και σημαντικά τα αποτελέσματα.
Από εκεί και πέρα υπάρχουν μια σειρά δράσεις και δομές με περισσότερο ή καθαρά φιλανθρωπικό χαρακτήρα και άλλες που δραστηριοποιούνται κυρίως στο πεδίο του εθελοντισμού, που άλλες προϋπήρχαν της κρίσης και άλλες γεννήθηκαν μαζί της.
Σημαντικό έργο στον τομέα της φιλανθρωπίας επιτελεί η Μητρόπολη Λευκάδας με την ευθύνη της οποίας λειτουργεί Γηροκομείο. Επίσης υπάρχουν οι κατασκηνώσεις, η «Καταφυγή», Σχολές Γονέων, Φιλόπτωχο Ταμείο.
Επίσης, στα όρια του Δήμου μας λειτουργεί ο Φιλανθρωπικός Σύλλογος «Φάρος» που ιδρύθηκε ήδη από το 2006 και έχει ως βασικό σκοπό τη βοήθεια των απόρων οικογενειών της Λευκάδας.
Επιπλέον στη Λευκάδα δραστηριοποιούνται Μη κυβερνητικές οργανώσεις όπως είναι η Equal Society που έχει να επιδείξει ένα ευρύ φάσμα εθελοντικής προσφοράς σε διαφορετικούς τομείς, αλλά και τα Μονοπάτια Αλληλεγγύης που φέρνει σε επαφή νέους ανθρώπους από διαφορετικές περιοχές και χώρες προσφέροντας εθελοντική εργασία και γεμίζοντας εμπειρίες και γνώσεις. Τέλος, υπάρχουν κάποιες άτυπες και αποσπασματικές προσπάθειες από ιδιώτες ή συλλόγους – σωματεία που προσφέρουν εθελοντική βοήθεια. (ΑΘΛΗΤΙΚΑ και ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΣΩΜΑΤΕΙΑ – ΠΟΛΥΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ – ΣΩΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΟΔΗΓΙΣΜΟΥ – ΑΤΥΠΟ ΔΙΚΤΥΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΝΟΜΟΥ ΛΕΥΚΑΔΑΣ).
Προσπάθησα με μεγάλη συντομία να αναφέρω τις σημαντικότερες από τις προσπάθειες στη Λευκάδα που όπως γίνεται αντιληπτό δεν έχουν αμιγώς αλληλέγγυο χαρακτήρα, αλλά αφορούν ένα δίκτυο με μικτό χαρακτήρα αλληλεγγύης, εθελοντισμού και φιλανθρωπίας. Και αν μου επιτρέπετε ένα σχόλιο νομίζω ότι από τη θεωρία στην πράξη, όπως στα περισσότερα θέματα, υπάρχει απόσταση. Δηλαδή είναι διαφορετικό θεωρητικά να κουβεντιάζουμε για τα όρια και τις διαφορές αλληλεγγύης και εθελοντισμού και διαφορετικό στην πράξη να τα διαχωρίσουμε. Δεν υπάρχουν θέλω να πω και ακριβώς σινικά τείχη μεταξύ τους.
Με δεδομένο ότι δεν μπορώ να μιλήσω παρά μόνο εκ μέρους του Δήμου, θα ήθελα να αναφερθώ στις σκέψεις που έχουμε ως δημοτική αρχή για την επόμενη περίοδο και τις πρωτοβουλίες που σκοπεύουμε να αναλάβουμε. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι έχουμε καθυστερήσει, αλλά νομίζω ότι στο σημερινό χάος που βιώνουμε δεν θα πρέπει να μας κρίνει κανείς ιδιαίτερα αυστηρά για το γεγονός ότι οι μέχρι τώρα ενέργειές μας ήταν περισσότερο αποσπασματικές. Ο πρώτος χρόνος της Διοίκησής μας ήταν πολύ έντονος και πολύ απαιτητικός, έπρεπε να βρούμε τον βηματισμό μας σε ένα πλαίσιο ασφυκτικό για την Τοπική Αυτοδιοίκηση και με πολλές αναταράξεις στο κεντρικό πολιτικό επίπεδο.
Αυτά δεν τα αναφέρω τόσο για να μας δικαιολογήσετε όσο για να σημειώσω τελικά πόσο πραγματικά απαραίτητη είναι η αλληλεγγύη στις μέρες μας. Γιατί καλώς ή κακώς δεν προβλέπεται σε άμεσο χρόνο να σταθεροποιηθεί η κατάσταση, ούτε πιστεύει κανείς ότι θα επιστρέψουμε με κάποιο μαγικό τρόπο στην κατάσταση που υπήρχε πριν από την κρίση. Πόσω μάλλον που δεν θέλουμε να επιστρέψουμε σε εκείνη την εποχή, η οποία είχε τις δικές της ουκ ολίγες αμαρτίες.
Στην ουσία όσων θέλω να πω, λίγο πολύ όλοι γνωρίζουμε τις δεδομένες δυνατότητες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Λίγο πολύ όλοι γνωρίζουμε την τραγική έλλειψη προσωπικού και πόρων που συνδυάζονται με τον απόλυτο παραλογισμό της ελληνικής γραφειοκρατίας και την αύξηση των αρμοδιοτήτων της, οι οποίες την ίδια στιγμή συγχέονται με τις αρμοδιότητες άλλων φορέων του Δημοσίου. Όλο αυτό το πλέγμα δημιουργεί το σημερινό χάος που προανέφερα και που νομίζω ότι όποιος ασχολείται έστω κατ’ ελάχιστα με τα κοινά, το αναγνωρίζει και δεν το θεωρεί υπερβολή.
Πώς απαντάμε σε αυτό το χάος λοιπόν; Με ποιο τρόπο μπορούμε να συνδυάσουμε τα ασυνδύαστα όπως είναι οι περισσότερες αρμοδιότητες, με λιγότερους πόρους, ελάχιστο προσωπικό, σε μια στιγμή που οι κοινωνικές ανάγκες γίνονται ολοένα πιο εκρηκτικές; Για εμάς δεν μπορεί να υπάρξει άλλη απάντηση από τη δημιουργία ενός αλληλέγγυου Δήμου. Ενός Δήμου που δεν θα οργανώνει απλώς κάποιες δράσεις εθελοντισμού, αλλά σταδιακά θα μετατραπεί σε έναν εξολοκλήρου συμμετοχικό Δήμο. Και όταν μιλώ για Δήμο τον εννοώ με την πιο πλατιά έννοια.
Ας μιλήσω με παραδείγματα μιας που το συγκεκριμένο έχει τη δύναμη να αποδώσει με μεγαλύτερη σαφήνεια την αντίληψή μας.
Ας μιλήσω λοιπόν για το Κοινωνικό Παντοπωλείο. Υπάρχει ένας τρόπος λειτουργίας σχετικά αποξενωμένος από την κοινωνία, με “από τα πάνω” λειτουργία, με κατεύθυνση δηλαδή και εξάρτηση από την εκάστοτε Διοίκηση και με μια σχέση εξ αποστάσεως προς τους ωφελούμενους που απλώς παίρνουν μια σακούλα με τα αναγκαία και φεύγουν. Δικός μας στόχος είναι να συμβάλουμε ώστε αυτή η δομή να αποκτήσει σχετική αρχικά, και ολοένα μεγαλύτερη σταδιακά αυτονομία. Να γίνει κοινωνική υπόθεση, να αποκτήσει τις δικές της διαδικασίες, τους εθελοντές του που θα οργανώνει την καθημερινότητά, τον τρόπο απεύθυνσης στον κόσμο για εξασφάλιση προμηθειών και εντέλει να συνδεθεί οργανικά με τους ίδιους τους ωφελούμενους. Επιτρέψτε μου να πω ότι βρίσκω απωθητική την εικόνα ενός αιρετού που εμπλέκεται στην διαδικαστική καθημερινότητα του Παντοπωλείου και τους ωφελούμενους. Το μεγάλο στοίχημα είναι όταν λήξει η θητεία μας, ο Δήμος ως οργανισμός να έχει καταστεί σχεδόν περιττός για τη λειτουργία του, που δεν θα είναι πια τυπικά αλλά ουσιαστικά κοινωνικό, θα βασίζεται στην ενεργοποίηση των πολιτών και πριν από όλους των ίδιων των ανθρώπων που το έχουν ανάγκη. Αυτή είναι για μένα η υποχρέωση ενός αιρετού!
Αντίστοιχα στις σκέψεις μας βρίσκεται η πρωτοβουλία για την οργάνωση με το ίδιο σκεπτικό και στην ίδια κατεύθυνση και άλλων δομών που έχουμε ιδιαίτερη ανάγκη στις σημερινές συνθήκες. Επιτρέψτε μου να κάνω μια παρένθεση: αντιλαμβάνομαι και συμμερίζομαι πλήρως την ανάγκη διεκδίκησης ενός προηγμένου κοινωνικού κράτους που θα παρέχει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες δημόσιας υγείας σε όλους τους πολίτες, χωρίς αποκλεισμούς. Ωστόσο πιστεύω ακράδαντα ότι δεν μπορούμε να διεκδικούμε με γραμμικό τρόπο τις κατακτήσεις του παρελθόντος. Οφείλουμε να διεκδικήσουμε το παρόν και το μέλλον μας. Να πάμε ένα βήμα παρακάτω και να διεκδικήσουμε, να οικοδομήσουμε ήδη από σήμερα μια κοινωνία συνεργασίας και αλληλοβοήθειας, μια κοινωνία που σε μια έντονα μεταβατική περίοδο θα αναζητά νέους τρόπους οργάνωσης και νέα υποδείγματα. Μια κοινωνία που θα πατά στα δικά της πόδια και η οποία εμπράκτως θα αμφισβητεί τις σχέσεις αδύνατου – δυνατού. Σε αυτή την κοινωνία οφείλουμε να πειραματιστούμε με δομές όπως το κοινωνικό ιατρείο και φαρμακείο, αλλά και να συμβάλουμε ως Δήμος και ως δημοτική αρχή για να προχωρήσουν μορφές κοινωνικής οικονομίας και συνεταιριστικών εγχειρημάτων.
Αυτά θέλουμε να βάλουμε σε σειρά από Σεπτέμβρη και σήμερα κάνουμε μια δειλή πρώτη αρχή ανοίγοντας τη συζήτηση θέτοντας σκέψεις και προβληματισμούς, χωρίς βεβαιότητες και έτοιμες απαντήσεις. Ελπίζω και εύχομαι να σταθούμε αντάξιοι των περιστάσεων. Και γι΄αυτό θα παλέψουμε!
Σας ευχαριστώ.
ΦΟΡΕΙΣ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΛΕΥΚΑΔΑΣ (ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟ, ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΣΕΙΣ, ΚΑΤΑΦΥΓΗ, ΣΧΟΛΕΣ ΓΟΝΕΩΝ, ΦΙΛΟΠΤΩΧΟ ΤΑΜΕΙΟ)
-EQUAL SOCIETY Μ.Κ.Ο.
-ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Μ.Κ.Ο.
-ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟ ΔΗΜΟΥ
-ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΕΛΜΕ
-ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ”ΦΑΡΟΣ”
-ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΟΜΗ Κ.Δ.Α.Π-ΜΕ.Α. (ΜΕΣΩ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΩΝ)
ΔΙΚΤΥΟ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ – ΠΑΙΔΕΙΑ και ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
[ενισχυτική διδασκαλία κυρίως για πρωτοβάθμια εκπαίδευση, μουσική (θεωρία, πνευστά, χορωδία), αγγλική γλώσσα]
ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΑΥΤΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΟΠΩΣ ΕΙΠΑΜΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ ΑΤΥΠΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΑΠΟ ΙΔΙΩΤΕΣ Ή ΣΥΛΛΟΓΟΥΣ και ΣΩΜΑΤΕΙΑ (Πολιτιστκά, Αθλητικά, Επαγγελματικά), ΠΟΛΥΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ, ΣΩΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΟΔΗΓΙΣΜΟΥ, ΑΤΥΠΟ ΔΙΚΤΥΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΝΟΜΟΥ ΛΕΥΚΑΔΑΣ), Μέσα Ενημέρωσης και Κοινωνικής Δικτύωσης, Σχολεία
Νομίζω όμως ότι οι συνθήκες είναι πλέον κατάλληλες για να επιδιώξουμε να διαμορφώσουμε μια άλλη κατάσταση από αυτό που γνωρίσαμε μέχρι σήμερα:
Από την κλασσική φιλανθρωπία προς «αναξιοπαθούντες» συνανθρώπους, που πολλές φορές δεν αντιμετωπίζαμε ως ισότιμους, να περάσουμε στην Αλληλεγύη, δλδ την κοινωνική προσφορά τους ενός προς τον άλλον, εθελοντικά, χωρίς αίσθημα υπεροχής, ως μέλη μιας κοινωνίας στην οποία όλοι έχουμε ενεργό ρόλο. Μόνο έτσι οι διαφοροποιούμενες μορφές κοινωνικής αλληλεγγύης θα στηρίξουν και θα αναπτύξουν την κοινωνική συνοχή, στοιχείο επιβίωσης εντελώς απαραίτητο στις παρούσες συνθήκες.
Εδώ ακριβώς είναι το κρίσιμο σημείο παρέμβασης και ένα μεγάλο στοίχημα που οφείλουμε να βάλουμε και να το κερδίσουμε. Είναι ακριβώς η εμπλοκή των ίδιων των ωφελούμενων, η συμβολή τους στη δράση, η απόρριψη του στίγματος της φτώχειας και της αποτυχίας, από το οποίο συχνά οδηγούνται στην παραίτηση και την απελπισία. Κάθε δομή και δίκτυο αλληλεγγύης πρέπει να είναι «καταφύγια» απέναντι στην απομόνωση και τη μοναξιά. Να υπάρχει, για τον καθένα και την κάθε μία, μια διπλανή πόρτα να χτυπήσει, ένα τηλέφωνο να ζητήσει βοήθεια. Να αποενοχοποιηθούν τα θύματα της πολύπλευρης κρίσης και να αποκατασταθεί η αξιοπρέπεια τους μέσα από την αυτενέργεια και τη συμμετοχή.
Υπάρχει ένα ζήτημα με όσους αρνούνται τη συζήτηση και τη συμμετοχή, φοβούμενοι μην περιπέσουν στη φιλανθρωπία. Όμως ενώ η φιλανθρωπία είναι μια κοινωνική πρακτική εντελώς ατομική, η αλληλεγγύη μπορεί να θεωρηθεί ως βασικό εργαλείο στη δύσκολη προσπάθεια οικοδόμησης μιας νέας οικονομίας και κοινωνίας. Εξάλλου, είναι τουλάχιστον υποκρισία να αρνούμαστε την κοινωνική αλληλεγγύη στον ιδιωτικό βίο, δηλαδή αυτό που παραδοσιακά έκαναν οι άνθρωποι σε κοινωνίες όχι απρόσωπες και αποξενωμένες όπως οι σημερινές. Π.χ. Το «βοήθεια στο σπίτι» είναι δημόσιος θεσμός που έχει καταξιωθεί και αγωνιζόμαστε για την απρόσκοπτη λειτουργία και επέκτασή του. Όμως δεν επιτρέπεται να εγκαταλείψουμε τον ηλικιωμένο της διπλανής, ίσως και της δικής μας πόρτας περιμένοντας το κράτος γιατί θα είμαστε κοινωνικά ανενεργοί, αδιάφοροι και κυνικοί.
Είναι σίγουρο ότι τα Δίκτυα Κοινωνικής Αλληλεγγύης είναι όχι μόνο ουσιαστικός παράγοντας για την επιβίωση της κοινωνίας και την οργάνωση της παραγωγής, της οικονομίας, της συλλογικής ζωής και συμβίωσης αλλά το οχυρό ενάντια στα σημερινά κυρίαρχα απάνθρωπα πολιτικο-οικονομικά πρότυπα και την απροκάλυπτη οπισθοδρόμηση προς στα μοντέλα του παρελθόντος.
* Η εισήγηση του Αντιδημάρχου στην εκδήλωση του Πνευματικού Κέντρου με θέμα: «Δίκτυα Κοινωνικής Αλληλεγγύης», στο πλαίσιο των Γιορτών Λόγου και Τέχνης το καλοκαίρι του 2015
